RESUME DO TEMA
Tema XIV: A fragmentación do mundo antigo
1. Introdución
- Co afundimento do Imperio romano, fragmentouse a unidade cultural do Mediterráneo.
- Na zona occidental, o Imperio romano desapareceu por mor das invasións bárbaras e xurdiron numerosos reinos xermánicos .
- O Imperio romano de Oriente ( bizantino ) mantívose durante case mil anos máis.
- O cristianismo e a Igrexa foron o único elemento de continuidade e de cohesión cultural entre o mundo antigo e o novo mundo medieval.
- Ao Sur do Mediterráneo aparece unha nova civilización: O Islam
- Os reinos xermánicos :Tras a caída do Imperio romano de Occidente, diversos pobos bárbaros ocuparon o espazo do Imperio e formaron reinos independentes
2. REINOS BÁRBAROS
- Os Suevos : En Galicia
- Os Visigodos: En Hispania
- Os Francos: Na Galia (Francia)
- Os Ostrogodos: En Italia
- Os Anglo e Saxóns: Nas illas Británicas
2.1Sociedade e Economía
- Monarquía: Rei. Primeiro electiva, despois hereditaria
- Ao ocupar as terras do Imperio romano, non lles impuxeron a súa forma de vida ás poboacións conquistadas.
- Asimilan do Imperio Romano: A lingua: O latín , as leis do dereito romano, a administración rexional e municipal
- Tamén o cristianismo como relixión oficial.
2.2 Sociedade e Economía
- A desaparición do Imperio romano impuxo un clima de inseguridade en Occidente.
- A inseguridade nas comunicacións foi a causa de que:
- Ruralizarse todo occidente: Abandono das cidades.
- Se reduce o comercio e a industria
- A economía redúcese á agricultura e gandería.
- Un sistema económico de autoconsumo
- Paralízanse as obras públicas, a produción de cultura, e a lectura e escritura quedaron reducidas a grupos de cregos e monxes.
3. OS SUEVOS
Ano 409: Invasión de Hispania por Suevos, Vándalos e Alanos
Ano 411: Visigodos entran en Hispania a expulsar a vándalos e alanos. Os Suevos instálanse na Gallaecia
- Asentamento pacífico
- Fusión coa poboación galaico-romana
- Establecen a capital en Braga
- Nace un reino independente que durou 170 anos
- Hermerico e o seu fillo Reckila fan incursións na Bética e na Lusitania. Recquiario intenta conquis-tar tamén a rexión Tarraconense e foi freado polos visigodos.
- Hermerico e o seu fillo Reckila fan incursións na Bética e na Lusitania. Recquiario intenta conquis-tar tamén a rexión Tarraconense e foi freado polos visigodos.
- No ano 585 o rei Leovixildo conquistou Galicia e incorpora o reino Suevo ao reino Visigodo
Personaxes:
Legado do Reino Suevo:
- Colonización Rural obra dos pequenos mosteiros fundados por San martiño
- División do territorio galego en parroquias
- Reparto de terras en latifundios e minifundios
- Conciencia de Comunidade con elementos sufi-cientes para forma-la súa propia estrutura política
Personaxes:
- Reis Suevos
- Martiño de Dumio
- Exeria ou Eteria
- Prisciliano
Legado do Reino Suevo:
- Colonización Rural obra dos pequenos mosteiros fundados por San martiño
- División do territorio galego en parroquias
- Reparto de terras en latifundios e minifundios
- Conciencia de Comunidade con elementos sufi-cientes para forma-la súa propia estrutura política
4. OS VISIGODOS: A monarquía visigoda
A monarquía visigoda conseguiu controlar o territorio peninsular : expulsou os suevos, conquistoulles territorios aos bizantinos e detivo os francos.
Os visigodos, a través do establecemento dunha monarquía forte, conseguiron a unificación relixiosa e xurídica ( Liber Iudicorum ou Foro Xulgo) entre hispanorromanos e visigodos.
Recaredo convertese ao Cristianismo, deixa o Arrianismo relixión dos Visigodos ata este momento
Recesvinto promulga o “Foro Xulgo”. Leis comúns
4.1 A sociedade visigoda
Aínda que os visigodos eran numericamente poucos, dominaron aos hispanos e repartíronse as dúas terceiras partes das terras peninsulares.
- A economía era basicamente agrícola e de subsistencia . - Grandes latifundios nas mans da nobreza
- Sociedade: Nobres : Os xefes Conquistadores
- Pobo humilde: resto da poboación
- Nas cidades, as actividades artesanais e o comercio diminuíron considerablemente.
4.2 Cultura e Arte dos Visigodos en Hispania
- Nivel cultural moi baixo
- Cultura nas mans dos relixiosos (mosteiros e Sedes episcopais)
- Figuras destacadas: San Isidoro de Sevilla: As Etimoloxías
ARTE:
- Obras de xoiería
- Pequenos edificios (igrexas de San Xoán de Baños, San Pedro de la Nave, Santa Comba de Bande,…
5. O IMPERIO BIZANTINO (476-1453) A época de Xustiniano Un Imperio cristián e oriental
5.1 Características Xerais
- Empeza coa división do Imperio Romano por Teodosio no ano 395
- Ocupa terras do mediterráneo oriental e o mar negro
- Capital: Bizancio (Constantinopla) hoxe Istambul
- Máximo esplendor con Xustiniano no século VI
5.2 Perigos exteriores
Norte: Búlgaros
Musulmáns: a partir do século VII vanlle reducindo territorio progresivamente
Turcos: Toman Constantinopla no ano 1453: Fin do Imperio Bizantino
5.3 Economía
- Grande prosperidade económica con Xustiniano
- Desenrolo do comercio e da agricultura
- Era Urbana: Artesanía e comercio nas cidades
5.4 Cultura
- Herdan a cultura da Grecia Clásica, mesturada coa romana, cristiana e de oriente.
- Lingua: O Grego Clásico
- Centros culturais: Universidades, mosteiros, palacios…
5.5 Relixión
- Cristián
- Sepáranse do Papa de Roma no ano 1054 (Cisma de Oriente: Cristiano-ortodoxo)
5.6 Arte
- Relixiosa e Palaciega
- Arquitectura: Grandes dimensións. Planta de cruz grega. Grandes Cúpulas
- Exemplos a destacar: Santa Sofía de Constantinopla
- Decoración con ricos mosaicos
5.7 Mosaicos
- O emperador utiliza as igrexas como salón de recepcións e decóraas con preciosos mosaicos.
6. O IMPERIO CAROLINXIO:
O Imperio creado por Carlomagno foi o último intento de reconstruír a antiga unidade do Imperio romano de Occidente.
A comezos do século VIII un nobre franco, Carlos Martel , dirixiu o exército contra os musulmáns que avanzaban por Francia, e derrotounos en Poitiers (732).
O fillo de Carlos Martel, Pipino o Breve , converteuse en rei dos francos e fundou unha nova dinastía, a carolinxia.
Sucédelle, Carlomagno , e reconstrúe o Imperio romano de Occidente.
Estableceu a capital en Aquisgran
6.1 Características:
Carlomagno : freou o avance do Islam e estableceu unhas fronteiras máis seguras .
Dividiu o territorio en marcas e condados
(MARCAS: territorios defensivos localizados nas fronteiras do Imperio)
Converteu todos os pobos baixo o seu dominio ao cristianismo e reforzou a unión entre o poder político (o Emperador) e o relixioso (o Papa).
No ano 800, Carlomagno foi coroado emperador polo papa León III.
Garantiu a paz e a cultura renaceu, co establecemento de escolas e a volta á ensinanza do latín.
6.2 Fin do Imperio
- A morte de Carlomagno herda o imperio o seu fillo: Ludovico Pío que
- Divide o Imperio entre os seus fillos: Tratado de Verdum
- Alemaña a Luís; Francia a Carlos e Italia a Lotario
- Ruptura definitiva:
- Século IX: Invasións Normandas
- Século X: Búlgaros e Húngaros
- Ante estas invasións e perigos o Imperio desfíxose e os Condes convértense en señores case independentes, os tres estados divídense en principados.
- Nace o Feudalismo
Para saber máis:
Ver video:
Ficha de exercicios: FICHA TEMA XIV
Visitar estes enlaces:
Inicio da Idade Media. Fonte: Isaac Buzo
Enlaces Tema XIV ( Final da entrada)